Aqoonyahan Itoobiyan Ah Oo Sii Cajiib Ah Uga Hadlay Heshiiska Badda Ee Dawladda Itoobiya Iyo Somaliland

 

Heshiiska albaabka badda ee u dhexeeya Itoobiya iyo Somaliland wuxuu leeyahay faa'iidooyin badan," ayuu ku nuuxnuuxsaday Ato Lencho Leta, sida uu sheegay Belay Ferje, oo ah siyaasi caan ah. Isagoo ku tilmaamay tallaabo diblumaasiyadeed, Lencho waxa uu sheegay in Itoobiya ay xaq u leedahay in ay wada xaajoodyo dhinaca badda ah la gasho waddan kasta. Isaga oo iftiimiyay in Somaliland ay ka go’aansato masiirkeeda dhaqaale iyo mid siyaasadeed oo ay yeelato dawlad dimuqraadi ah, waxa uu ku nuux-nuux saday in aanu heshiisku ahayn mid taariikhi ah oo keliya balse uu faa’iidooyin la taaban karo ka keenayo deegaan ahaan. 

Lencho oo waraysi siiyey wakaaladda wararka ee Itoobiya, waxa uu ku nuuxnuuxsaday in wada shaqaynta Itoobiya iyo Somaliland ay tahay mid laf-dhabarta u ah, marka la eego goobta istiraatijiyadeed ee Somaliland ku taal oo saamayn ku leh dhaqaalaha, siyaasadda iyo hawlaha bulshada caalamka. Lencho oo qiraya doorka muhiimka ah ee ay Somaliland ku leedahay caalamka, waxa uu xusay in heshiisku ka qayb qaadanayo xasiloonida gobolka, gaar ahaan aagga badda cas, oo kobaca dhaqaale uu wajahayo caqabado kaga imanaya dhaqdhaqaaqyada argagixisada. 

Lencho oo hadalkiisa sii wata ayaa tilmaamay in mawqifka juqraafiyeed ee Somaliland uu kor u qaadayo danaha istiraatijiyadeed ee Itoobiya, isla markaana abuuraya iskaashi dhaqaale iyo xasilooni siyaasadeed oo gobolka ah. Heshiiska albaabka badda ayaa loo arkaa tallaabo horudhac ah oo wax looga qabanayo walaacyada amni ee aagga Badda Cas, halkaasoo khataraha dibadda ay caqabad ku noqon karaan horumarka dhaqaale ee Itoobiya. 

Intaa waxaa dheer, Lencho wuxuu iftiimiyay suurtagalnimada korodhka ganacsiga iyo ganacsiga ee ay fududeeyeen albaabka badda, furitaanka wadooyin cusub oo horumarineed oo dhaqaale. Gelitaanka Somaliland ee dhinaca badda waxa uu Itoobiya u sahlayaa isku xidhka badda oo qiimo leh, taas oo bixisa waddo kale oo wax soo dejinta iyo dhoofinta. Kala-duwanaanshahan kaliya ma xoojiso adkeysiga dhaqaalaha laakiin sidoo kale waxay kobcisaa shabakad ganacsi oo goboleed oo aad u adag oo isku xiran. Ka sokow faa’iidooyinka dhaqaale, Lencho waxa uu ku nuuxnuuxsaday muhiimadda uu heshiiskani u leeyahay horumarinta xidhiidhka diblomaasiyadeed ee u dhexeeya Itoobiya iyo Somaliland. 

Iyada oo aqoonsanaysa madaxbannaanida Somaliland iyo ka qaybgalka heshiisyada laba geesoodka ah, Itoobiya waxay ka qayb qaadanaysaa doodaha ballaadhan ee iskaashiga caalamiga ah iyo aqoonsiga madaxbannaanida dawladaha si ay uga tashadaan aayahooda. Gebagebadii, Lencho waxa uu hoosta ka xarriiqay faa’iidooyinka dhinacyo badan leh ee uu leeyahay heshiiska marin-badeedka badda, oo ka kooban dhinacyada juqraafiyeed, dhaqaale iyo diblomaasiyadeed. Sida Itoobiya iyo Somaliland ay u xoojiyaan xidhiidhkooda heshiiskan taariikhiga ah, kaliya maaha inay kobciyaan xasilloonida gobolka laakiin sidoo kale waxay aasaas u yihiin iskaashi faa'iido leh sannadaha soo socda.